अक्टुबर समाजवादी क्रान्तिको वैचारिक सांस्कृतिक पक्षका बारेमा छलफल चलेको थियो। जुम गोष्ठीमार्फत चलेको छलफलमा विद्वान्हरूको सहभागिता थियो। कार्यपत्र पनि प्रस्तुत भएको थियो। कार्यपत्र प्रस्तुतकर्ताले निष्कर्षका रूपमा बताएः
‘राज्यसत्ता सर्वहारा वर्गको अधिनायकत्वमाथि आधारित हुनुपर्दछ। नेपालमा अहिले देखिएको विकृतिको कारण सर्वहारा अधिनायकत्व नहुनु हो।’
सहभागीबाट पुनः आवाज आयो : ‘वर्तमान दुनियाँमा लोकतान्त्रिक व्यवस्था नै लोकप्रिय प्रमाणित भएको छ। त्यही लोकतान्त्रिक संविधानको मार्गदर्शनमा भएको जननिर्वाचनद्वारा नेपालमा कम्युनिष्ट पार्टीले सरकार बननाउन सफल भएको छ।’
‘सरकार बनेर के गर्नु ? यसले काम गर्नै पाएको छैन। पुलिस प्रशासन, संसद्, सेना र अदालतले कम्युनिष्ट पार्टी र सरकारलाई टेर्दै टेर्दैनन्।’ पुनः सहभागीहरूबाट आवाज आयो।
‘संसद् प्रशासन सेना र अदालत सरकारकै निर्देशन र सङ्केतका भरमा चलेको देखिन्छ त।’
‘सर्वहारा अधिनायकतन्र कसले लागू गर्ने हो ? प्रस्तोताज्यू !’ सहभागीबाट पुनः प्रश्न आयो।
‘सर्वहारावर्गको प्रतिनिधि संस्था कम्युनिष्ट पार्टीले। बैठक नचलेको बेलामा कम्युनिष्ट पार्टीका प्रमुख र सरकार प्रमुखले।’ प्रस्तोताले प्रस्ट पार्न खोजे।
‘लोकतान्त्रिक संविधानको नत्थी लगाउँदा त यति निरङ्कुश छन् प्रधानमन्त्री र पार्टी अध्यक्षहरू। अधिनायकतन्त्र बोकेको संविधान लागू गर्न पाए भने यिनले के के गर्दा हुन् ?’ पुनः सहभागीबाट आजाज आयो।
आनन्दआश्रम, फापरथुम
स्याङ्जा
