अनुवादक
सीताराम अधिकारी नेपाली साहित्यका सिर्जना, समीक्षा र अनुवादका क्षेत्रमा सुपरिचित प्रतिभा हुन् । उनका सिर्जना र अनुवादहरू नेपाली साहित्यमा प्रतिनिधिमूलक मानिन्छन् । उनको परिचय साहित्यसागरको माधव घिमिरे विशेषाङ्कमा समेटिएको छ । त्यसपछि पनि उनका विविध अनुवाद हामीले प्रकाशन गरिसकेका छौँ । साहित्यसागरको प्रस्तुत शृङ्खलामा उनको विलियम ल्यागल्यान्डको अङ्ग्रेजी कविता Eternam को नेपाली भावानुवाद प्रेम शान्तिको कल्पवृक्ष समेटिएको छ । यस कविताको शीर्षकीकरण कविताकै भवानुसार सिर्जनात्मक रूपमा गरिएको छ ।
मूल लेखक
विलयम ल्याङ्लन्ड (1330— c14oo) सम्भवत: (Malvern) नजिकै जन्मिएका थिए। उनी एक गरिब परिवारका सन्तानका रूपमा जन्मेका थिए। उनले पुरोहित्याइँ विषय अध्ययन गरेका थिए तर उनलाई कहिलै पादरी बनाइएन । उनले पुरोहित्याइँ गर्न नभई कविता लेखनमा नै समय दिए। उनले आफ्ना कवितामा पुरानो अङ्गेजी भाषाकै प्रयोग गरेका छन् । उनले आफ्ना कवितामा धेरै जसो पादरीहरूकै भ्रष्ट आचरणलाई विषयवस्तु बनाएका छन्। उनका कविता पढ्दा उनी आफ्नी पत्नी र छोरीका साथ लन्डनमा बसेको बुझिन्छ। उनका कवितामा उनको सामान्य जीवनको र अभावग्रस्त जीवनको आत्माकहानीको झलक पाइन्छ । उनले प्राय: दु:ख गरेर जीवन निर्वाह गरेका थिए भन्ने देखिन्छ । उनका रचनाहरूमध्ये Piers Plowman उनको प्रसिद्ध अङ्ग्रेजी कविता हो । यो उनका कवितामधये निकै लामो व्यङ्ग्यात्मक कविता हो । यहाँ भने उनको यौटा छोटो कविता Eternam को नेपाली अनुवाद प्रस्तुत गरिएको छ । यसलाई नेपाली कवि सीताराम अधिकारलीले अनुवाद गरेका हुन् । यसलाई सिर्जनात्मक भावानुवाद गरिएको छ । यसको शीर्षक पनि पहिलो हरफका आधारमा सिर्जनात्मक रूपमा राखिएको छ ।
सम्पा.
———
प्रेम हो शान्तिको बोट हरियो राख्छ जीवन
शान्ति जीवनको फूल सद्भाव स्नेह पावन
ईशको स्नेहमा देख्छु गहिरो अनुशासन
हलुका छैन यो कत्ति नभए शुद्ध आसन ।
जीवन्त वृक्षका पात गर्छन् योग निरन्तर
कागती निबुवा आँप दिन्छन् सञ्जीवनी रस
सञ्जीवनी महातत्त्व हो यो जीवन्त सिर्जना
रक्तसञ्चारले मात्र प्राण भर्छ शरीरमा ।
बोक्न पर्दैन भारीझैँ अम्लान प्रेम दिक्क भै
काँडा हुँदैन घोच्दैन हत्या गर्दैन युद्ध भै
तिम्रो प्रेम सधैँ सङ्लो शान्तिको कल्पवृक्ष हो
शान्तिदाता तिमी मात्र अम्लान बोट प्रेमको ।
२०७७।४।२९, अनामनगर